History of JCA

Jou Christian Association

JCA Hing Pien Dan

Adieh in kum 1951, 52, 53 lai vel in Zougam kichi khu amiel in amiel a, koima lai tan guh (VI) tan sim zong ana um naisih hi. Mi khat leh ni ana um nanleh a thei kha nai sih hi. Tulai bang in chi-le-nam zong aki kan nai sih a, Pasian awi zong ana um sih hi. Kho ni kho thum vel in Pasian ana awi in Biehinn ana lam nanleh Convention gen ah ana um nalai uhi. Tuo hunlai in Zou nam hi diing zong koima ana ut sih a, Zoute chie ahing kihat chiengin khen khatte azum nalai ua, akhente alungthah uhi. Khum hunlai in namdangte khu innten louten lam leh sakhuo lam a sangtah in ana umta uhi. Laisimna lam ah skul zong ana nei siengta uhi. Zomite khu taw-le-lu zong theilou in a chi anam min na ngawn uh ana zumpi nalai uhi. Khum bang a Zoute a um lai un, Pu Nengkhogin, Pu Semkhopao, Pu Thawnghang leh Pu Kaizakhamte kho Manipur khopi, Phaipi, (tulai a Imphal ichi uah) ah laisim in ana um ua, amaute khu tan VII, IX bang ana hita uhi. Amaute’n Zogam leh amipite khawsahdante a et chiengun gamnuoi mite khosahdan bang mai in ana mu ua, ana pawna mama uhi. Tuochi’n amaute’n Zogam mipite kaikhawmna diing chi’n khawmpi abawl ua, Politics lam hileh alang khat lam a Christian nna zong ana huomsah uhi. Kum thum vel khum bang ana bawl lai un, khawmpi anei chieng un zubeel guh bang ana sum ua, tuohunlai in Khristian lam ah ana ki theikha zel sih a, politics lam ah zong anasep uh akilang dieh sih hi. Zubeel toh gam vaihawmna ana nei un thutah tahlatna ana nei sih uhi. Tam bang kawmkaal ah Pu Nengkhogin in Zou simpat A, AW, B, CH …. Ahing bawlkhie hi.

 

Tam bang ana bawl lai un, Pu Kamzakhup singtaang gam Mawngawn khuo ah ana um nalai a, Simte Christian Association ah member khat in ana pang a, JCA Founder Secretary ana hi hi. Ama’n Zou leh Simte kigawm diing vai asai lai in kimel thei tuona diing in Khawmpi khat Singngat ah neivai chie thutut ahing bawl leh memberte lah a mikhat in ana panpi a, Zoukuol lam a khawmpi khat I bawllou a, ei Simte kuollam a I bawl uleh I lawmte’n hing zop sih uleh ei guoh in bangma I saidoh sih diing uhi chi ahing genleh Secretary pa’n “Tuo lungthu a napsiehte’n bang athei diing uai mah, I thu thu ahi sih diing uah” chi’n thutawp abawlta hi.

Khumi thu Pu Kamzakhupo in a zatah chieng in committena mun apat apawtdoh ngal a, ama’n zong bang chileh Zoukuol ah Zou Christian Association chi adding thei diei chi’n lung ageelgeel ta mai hi. Khumin ama khu singtaang gam Mawngawn khuo apat phaigam a Daijang khuo ah 1951 in ahing pensuhta hi. Khumhun lai in Zogam ah Biehinn mun li vel ah ana um a, a un in Convention nuoi ngen ahinalai hi. Zou khosuon ah khuo 66 vel a um a, unau Conventionte opkhum in kho li ah Biehinn ana um giep a, lungkham ahuoi mama hi. Bang chileh Zogam a Khristian adingdoh in Khrist in gam anei diei chi khu a lunggimpi pen ahihi. Tuoleh Pu Thongzakhup toh nasatah a angaituo lai un 1952 kum in Tuoitengphai khuo ah Upate toh khatvei committee ana nei ua, tuonah bangma thupuohna abawl theisih uhi. Pu Thawngzakhup leh Pu Kamzakhup te khu loulai ah aki hou zing zing tamai uhi. Tuobang a loukai diing donlou hiel a niteng a ahoulim ukhu 1953 kum in zong sunzom toupeh nalai uhi. Khum kum in Tuoitengphai khote’n mau ngen in Assembly hattuom ana zom uhi. Chi-le-nam ki daidanna zieh ma in koima’n zong nou Assembly nazop uh achi dieh sih a, Convention ma in ana enkoltou den hi. Hun tomkhat zou in Pu Kamzakhupo leh Pu Thawngzakhupte loulai a loukai lai hing kihoulim tou zeel in tam bang thupuohna ni khat ahing neita uhi.

Tu’n Tuoitengphai te’n haithah hing lawm unlen Daijang, Bohlui, Khienglam tam teng hing chiel ulen khun ah committee khat nei vai in alem leh khawmpina diing vaiguon bawl ngal vai chi’n thutanna ahing neita uhi.

Tuoitengphaite’n haitha ahing bawl ngei ua, Bohlui leh Khienglam ahing pei sih uhi. Tuomun ah Daijang leh Tuoitengphaite ahing kihoulim ua, Pu Thawngzakhup leh Pu Kamzakhup in “Khawmpi inei diing uhi” ahi ua, hinanleh Pu Ngulzakhup in bangma gen ana nei sih hi.Ngaidan sawttah akikuip nuo un Pu Dongzagin in tam bang in a geen hi, “Convention boycott in Assembly in hing lasih taleh, ei ngen in ding thei sih lei, Convention belsawm kia in hing ngai nawnta sih uleh, nuo sawnmaw, ma sawnmaw in um giep vai, sawltah khat Pastor khat nei zong lah hilou hai a” chi’a thu ahing gen chiengin, a ut simsim khenkhatte zong alungkesahta hi. Tuobep in kikhendan khat ahing bawlta uhi.

Atawpzaw in biehinn mai ah Pu Thawnghang leh Pu Kamzakhup akihoukia ua, program khat bawl in Jou Christian Association chi’n khawmpi khat bawl I bawl diing uhi chi’n Pu Kamzakhup in Pu Thawnghang kung a ahing gen chieng in Pu Thawnghang in hamsa asa sim mama hi. Tuobang a akihoulim lai un tam anei a bang in thu ahing kivaihata uhi. “Phai lam na tun suh chiengin Pu Semkhopao leh Pu Kaizakham toh hing kimutuo un, JCA min a ki vai puohna diing constitution hing bawl unlen, tuozou chienga JCA a min a khawmpi khat bawl” diing in akivaihata uhi. Tuobang in amaute’n zong thupha sese lou in constitution ahing bawl ua, ahingzawtah chieng un Khawmpi vaiguon February 20, 1954 adiing in ahing bawlta uhi. Tuochi’n February 20, 1954 Kiginni in JCA puon khietna Daijang khuo ah ahing neita uhi. Tuonah Pu Thawnghang, Pu Kaizakham leh Pu Semkhopao lamkai in mi 300 vel apeikhawm ua, member a telkhiet a umte’n JCA kipuihuoina dan a vai hawm diing in suoi abawl uhi.

Tuoleh Pu Semkhopao Editor hina nuoi ah ZOUGAM THUSUO First issue March 1954 in tam bang in ana suo uhi.

Tami kum a lamkaite:

Upa T. Ngulzakhup – Chairman
Pu T. Kamzakhup – Secretary
Upa Thawnzakhup – Treasurer

Tami kum mama in pawlpi a diinga poimaw pen a ana thei ziehun Zou Khristian Labu Pu Khaizakham leh Pu Thawnghang in ana letkhie ua, ana sunkhe ngal uhi. Tam anei a bang in mi tawmngaite’n asutna diing ana tuoh uhi.

 

JCA Silver Jubilee Souvenir 1978